Çoğu insan ağlamanın stres ile başa çıkmak için iyi bir
yöntem olduğuna inanır.
Son zamanlara kadar bilim adamları arasında ağlamak
konusunda ciddi görüş ayrılıkları vardı. Shakespeare 5. Henry eserinde
şöyle yazmış “Ağlamak kederin yükünü hafifletir”. İngiliz yazar Lemony
Snicket bir eserinde “Eğer
çok şanssız değilseniz hıçkıra hıçkıra ağlamak sizi iyi hissettirir, durumunuzda
en ufak bir değişiklik olmasa bile”.
Ünlü İngiliz evrimci biyolog Charles Darwin, ağlamanın göz çevresindeki kasların hatalı bir evrim sonucu arızalı çalışmasından
kaynaklandığını savunurdu.
Günümüzde biliyoruz ki ağlamak yetişkinlerde; yoğun duygu ve
hislerin tetiklediği bir dizi karmaşık fizyolojik olayların sonucudur.
Ağlamanın en belirgin özelliği gözyaşı olsa da yüz ifadesinde ve mimiklerde
değişiklik ve sık nefes alışverişi diğer özelliklerdir. Örneğin “hıçkırık” ağlama sırasında
hızlı nefes alıp vermeye verilen isimdir.
Bilimsel açıdan ağlamak, gözyaşı dökmekle aynı şey değildir. Bir
kimyasalın etkisi ile gözlerden gözyaşı akabilir. Örneğin acı biber doğrarken
gözünüzü karıştırırsanız tahriş sonucu gözyaşı akmaya başlar.
Hatta içerik bakımından farklı gözyaşları mevcut. 1981
yılında Amerikalı biyokimyacı William H. Frey; bir drama filmi izlerken
akan gözyaşının, soğan doğrarken akan gözyaşından daha fazla protein içerdiğini
göstermiştir.
Hepimiz hayatımız boyunca bir komedi filmi izlerken
gözlerden akan gözyaşına veya bir delikanlının kız arkadaşına evlilik teklif
ederken genç kızın duygulu anlarına ya da anne babanın çocuklarının mezuniyet
töreninde gurur ve sevinçten akan göz yaşlarına şahit olmuşuzdur.
Gözyaşı sevinçten de kederden de kaynaklanabilir. Ama gerçekten niçin yetişkin bir insan ağlar? Bu konuda farklı teoriler mevcut.
Gözyaşı sevinçten de kederden de kaynaklanabilir. Ama gerçekten niçin yetişkin bir insan ağlar? Bu konuda farklı teoriler mevcut.
Bir teoriye göre yetişkinlerin ağlaması sosyolojik bakımdan çocuklarınkine
benziyor. Yetişkinlerde tıpkı çocuklarda olduğu gibi sıkıntılı bir durumdan
kurtulmak için ağlayarak etraftaki yakınlarının dikkatini çekip ve onlardan yardım
etmelerini umuyor.
Yukarıdaki teori bir bakıma ağlama ihtiyacını açıklasa da
karşı teoriyi savunan araştırmacılar, yetişkin insanların genellikle yalnızken
ağladıklarını ve dikkat çekmek için ağlamak bu durumu açıklayamaz görüşünde.
Bir başka teoriye göre ağlamak aslında bir durum
değerlendirme şeklidir. İnsanlar ağlama sırasında ne kadar kötü ve perişan
durumda olduklarını daha iyi kavrıyor ve durumdan sıyrılmak için ne yapabildiğinin
yolunu arıyor.
Bir diğer teori “arınma” kavramına vurgu yapıyor. Bu teoriye göre ağlamak
stresten kurtulma yolu. Romalı şair Publius Ovidius Naso’nun da
söylediği gibi “ağlamak arınmaktır, keder ve matemi yatıştırır ve yok eder”. Aristo
da ağlamanın zihni temizleyip arındırdığına inanırdı.
Amerikalı bir psikolog 1986 yılında yaptığı araştırmaya göre
Amerika da en çok okunan dergi ve gazetelerde ağlamakla ilgili yazılan
makalelerin 94% ’ünde, ağlamanın psikolojik sorunların azalmasında yardımcı
olduğuna vurgu yapılmış.
2008 yılında 30 ayrı ülkeden 4300 gencin (20-39 yaş arası)
katıldığı bir araştırmada, gençlerin çoğunluğu ağladıktan sonra kendini hem
zihinsel hem de fiziksel olarak daha iyi hissettiğini söylemiş. Bazı gençler
hiçbir şey hissetmediğini, bazıları da daha kötü hissettiğini anlatmış.
Bu araştırmada ortaya çıkan farklı görüşler aslında kişinin
sosyal ilişkilerinin farklı algılanmasından ve karakterinden kaynaklanıyor. Kalabalık
bir ortamda ağlamaktan utanan bir kişi doğal olarak yalnızken veya güvendiği
birinin yanında ağladığında kendini daha iyi hissedecektir. Ayrıca ağlamanın
bastırılması ya da saklanması insanın kötü hissetmekten kurtulmasını
zorlaştıracaktır.
Sonuç olarak doya doya ağlamak sağlık açısından faydalıdır
diyebiliriz. Ama daha etkili olması bakımından toplumsal yardımlaşma ve çevre
duyarlılığı şart. Belki de gerçekten yetişkinlerde çocuklar gibi yakınları ve
çevresindeki insanlardan yardım almak için ağlıyorlardır ne dersiniz?
Kaynak: http://www.bbc.com/future/story/20170310-is-having-a-cry-good-for-our-health
Kaynak: http://www.bbc.com/future/story/20170310-is-having-a-cry-good-for-our-health
Yorumlar
Yorum Gönder